Czy alkohol jest alergenem?

Czy alkohol jest alergenem?

lek. Eryk Matuszkiewicz

Artykuł przygotował:

lek. Eryk Matuszkiewicz

Internista, toksykolog

Specjalista toksykologii klinicznej oraz chorób wewnętrznych. Pracował w Klinice Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu. Obecnie pracuje w Oddziale Toksykologii im. Dr W. Błeńskiej. Jest także nauczycielem akademickim prowadzącym zajęcia z toksykologii klinicznej dla wydziału lekarskiego i ratownictwa medycznego.

Zobacz pozostałe artykuly tego autora

Alergia jest chorobą, która dotyka coraz więcej z osób. Może to po części wynikać z wciąż narastającej liczby substancji i związków, z jakimi stykamy się w codziennym życiu, a które nas uczulają. Za objawy alergii odpowiada związek o nazwie histamina, wydzielany przez komórki krążące we krwi. Natomiast objawy alergii będą zależały od tego, jak bardzo nasz organizm jest wrażliwy na dany alergen i ile w związku z tym wyprodukuje histaminy.

Powstaje zatem uzasadnione pytanie, czy alkohol może również być alergenem i wywoływać reakcje uczuleniową.

Alkohol a alergie:

  1. Sam alkohol etylowy, czyli etanol, niezwykle rzadko jest związkiem uczulającym. Zatem czysta wódka będzie najmniej uczulającym napojem alkoholowym, o ile nie użyto do jej produkcji żyta, jęczmienia, owsa lub pszenicy, czyli zbóż zawierających uczulający gluten. Osoby z celiakią po wypiciu takiego alkoholu boleśnie to odczują.
  2. Do produkcji innych niż wódka napojów alkoholowych używa się natomiast różnych substancji i to właśnie one mogą być odpowiedzialne za reakcję alergiczną, np. jęczmień lub pszenica do produkcji piwa – zboża te zawierają gluten (patrz wyżej); przy produkcji wina powstają uczulające siarczyny, które mogą wywoływać reakcję alergiczną; barwniki i aromaty dodawane do kolorowych smakowych wódek mogą mieć podobne działanie. U części osób za objawy alergii mogą również odpowiadać związki konserwujące.

Objawy alergiczne powstające po spożyciu etanolu są bardzo zbliżone do objawów alergii w ogóle: najczęściej po wypiciu alkoholu pojawiają się zmiany skórne, np. rumień w obrębie twarzy i dekoltu. W rzadszych przypadkach mogą one być bardziej nasilone i występować pod postacią przekrwienia i łzawienia oczu, kichania i pojawienia się wodnistej wydzieliny z nosa, kaszlu lub nawet duszności.

Co zrobić po reakcji alergicznej na alkohol?

W sytuacji wystąpienia wymienionych wyżej objawów z pomocą przyjdą nam leki przeciwalergiczne. Przy nasilonych objawach warto odstawić alkohol i zrezygnować z jego spożywania – będzie to element profilaktyki pierwotnej. Trzeba jeszcze wspomnieć, że nie ma specyficznych testów pozwalających stwierdzić alergie na alkohol. Jeśli jednak mamy rozpoznaną celiakię czy nadwrażliwość na gluten, powinniśmy zrezygnować z piwa i wódek, do produkcji których używa się zbóż.

Warto podkreślić, że jeśli u danej osoby występuje alergia na alkohol, powinna ona unikać wszystkich produktów, które go zawierają, także kosmetyków i środków higienicznych. Warto kupować wówczas tylko te produkty, które całkowicie pozbawione będą alkoholu.

Zobacz także