Alkohol i choroba wrzodowa żołądka

Alkohol i choroba wrzodowa żołądka

lek. Eryk Matuszkiewicz

Artykuł przygotował:

lek. Eryk Matuszkiewicz

Internista, toksykolog

Specjalista toksykologii klinicznej oraz chorób wewnętrznych. Pracował w Klinice Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu. Obecnie pracuje w Oddziale Toksykologii im. Dr W. Błeńskiej. Jest także nauczycielem akademickim prowadzącym zajęcia z toksykologii klinicznej dla wydziału lekarskiego i ratownictwa medycznego.

Zobacz pozostałe artykuly tego autora

Alkohol etylowy, zwłaszcza w dużym 40% stężeniu, ma działanie silnie drażniące. Po jego wypiciu możemy doczuwać charakterystyczne pieczenie najpierw w przełyku, a potem w żołądku. Błona śluzowa wyściełająca cały przewód pokarmowy jest niezwykle wrażliwa na takie działanie etanolu, a przekładać się to będzie na określoną sekwencją zdarzeń.

  1. W początkowym etapie na skutek podrażnienia błony śluzowej żołądka dochodzi do jej przekrwienia. Stan ten objawiać się może uczuciem zgagi i pieczenia, ale przy bardziej nasilonych objawach także bólem w nadbrzuszu i uczuciem ciężkości w tej okolicy.
  2. Jeśli czynnik drażniący dział będzie dalej w błonie śluzowej mogą powstać drobne ubytki, czyli nadżerki. Odczynowo pojawia się stan zapalny, który prowadzi do zapalenia śluzówki żołądka i często także dwunastnicy. Na tym etapie bóle w okolicy żołądka mogą być bardziej nasilone. Jako że objawy nie ustąpią samoistnie lub nawracają pacjenci zgłaszają się do lekarza po pomoc. Potrzebne są wtedy leki zmniejszające wydzielanie kwasu żołądkowego, który dodatkowo drażni już uszkodzą śluzówkę. Koniecznym jest oczywiście zaprzestanie picia alkoholu.
  3. Jeśli nie zaprzestajemy picia drażniące działanie etanolu powoduje nasilenie zmian w błonie śluzowej. Z małego ubytku błony śluzowej powstaje coraz głębsze jej uszkodzenie, które przekształca się we wrzód żołądka. Uszkodzenia śluzówki staja się coraz głębsze, obejmując niekiedy całą jej grubość. Objawy bólowe są niezwykle silne, pacjenci mają niechęć do przyjmowania jakichkolwiek pokarmów, często wymiotują. Na tym etapie konieczne jest z jednej strony całkowite zaprzestanie picia alkoholu, a z drugiej regularne przyjmowanie leków osłonowych.
  4. Konsekwencją obecności wrzodu żołądka mogą być krwawienie lub jego perforacja, czyli pękniecie. Oba stany zagrażają bezpośrednio zdrowiu i życiu pacjenta i bez szybkiej interwencji lekarskiej koniec takiego zdarzenia może być tragiczny.

Trzeba oczywiście zaznaczyć, że zdarzenia te nie mają miejsca przy jednorazowym spożyciu etanolu, ale wtedy, kiedy używamy go zbyt często lub w zbyt dużych ilościach. Dodatkowo, jeśli pijemy alkohol na tzw. pusty żołądek, czyli bez uprzedniego zjedzenia jakiegokolwiek posiłku działanie drażniące będzie jeszcze szybciej zamanifestowane. Stąd warto pamiętać o pewnych zachowaniach i działaniach profilaktycznych:

  1. 1. Najlepsza byłaby profilaktyka pierwotna, czyli całkowita abstynencja od alkoholu. Jeśli jednak chcemy go wypić to niech nie będzie to ten najbardziej stężony.
  2. Jeśli jednak lubimy mocne, 40% napoje to nie pijmy ich bez uprzedniego zjedzenia posiłku i używajmy obojętnych napojów do popijania go.
  3. W chwili gdy pojawia się jakiekolwiek niepokojące objawy nie odkładajmy wizyty u lekarza. Im wcześniejsza interwencja tym leczenie krótsze i większy sukces terapii.
  4. Pijąc alkohol smakujmy, a nie tylko upijajmy się nim. Zmniejszamy wówczas znacznie ryzyko wszystkich opisanych powyżej problemów zdrowotnych.

Zobacz także