Alkohol a zdrowie psychiczne

Alkohol a zdrowie psychiczne

lek. Eryk Matuszkiewicz

Artykuł przygotował:

lek. Eryk Matuszkiewicz

Internista, toksykolog

Specjalista toksykologii klinicznej oraz chorób wewnętrznych. Pracował w Klinice Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu. Obecnie pracuje w Oddziale Toksykologii im. Dr W. Błeńskiej. Jest także nauczycielem akademickim prowadzącym zajęcia z toksykologii klinicznej dla wydziału lekarskiego i ratownictwa medycznego.

Zobacz pozostałe artykuly tego autora

Zdrowie przez Światową Organizację Zdrowia jest definiowane nie tylko jako brak chorób, ale jako dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny. Na wszystkie te wymiary ma wpływ także etanol.

Większość z nas potrafi powiedzieć, jaki wpływ ma alkohol na zdrowie somatyczne, podając jako przykład uszkodzenie wątroby. Wpływ ten jest jednak szerszy, gdyż etanol jest częstą przyczyną ostrego zapalenia trzustki, uszkadza serce, nerwy obwodowe, a także przyczynia się do powstania nowotworów gardła, krtani i przełyku.

Wpływ alkoholu na zdrowie psychiczne

Pewnie nieco trudniej będzie nam podać przykłady, jak alkohol wpływa na zdrowie psychiczne, czyli nasz dobry nastrój, dobrą samoocenę czy satysfakcję. Jaki zatem jest ów wpływ?

  1. Alkohol w pierwszej fazie działa euforycznie, stąd na początku picia odczuwamy poprawę nastroju, jesteśmy odprężeni, stajemy się wielomówni i weseli. Dlatego część osób próbuje rozładowywać stresy, pijąc alkohol. Stan taki pojawia się zarówno u osób okazjonalnie pijących alkohol, jak i u uzależnionych.
  2. Wpływ alkoholu na zdrowie psychiczne wyraża się przede wszystkim jego właściwościami uzależniającymi. Nie trzeba nikomu mówić o zgubnych skutkach uzależnienia, którego integralnymi elementami są stopniowe degradacje: fizyczna, społeczna, zawodowa i właśnie psychiczna.
  3. Alkohol jest modelową substancją, która uzależnia nie tylko fizycznie, ale także psychicznie. Kiedy uzależniony jest pod wpływem alkoholu, jego nastrój i samopoczucie są dobre. Gdy jednak brakuje mu procentów, nastrój wyraźnie się pogarsza i często odległą konsekwencją uzależnienia jest depresja.
  4. Etanol na pewno przyspiesza proces otępienia, czyli zmian wstecznych w obrębie kory mózgu, a objawiających się pogorszeniem zdolności zapamiętywania, kojarzenia faktów, myślenia czy wydawania osądów. Emocje stają się blade, a napęd psychoruchowy obniżony. W badaniu tomografii komputerowej mózgu można zauważyć zaniki w obrębie kory mózgu, które są nieodwracalne.
  5. Istnieją zespoły chorobowe, jak encefalopatia Wernickiego, zespół amnestyczny Korsakowa czy zespól Otella, które są konsekwencją przewlekłego picia alkoholu i związanych z tym niedoborów pokarmowych i zaburzeń wyższych funkcji intelektualnych.

Rada Eksperta

Przedstawione powyżej zaburzenia wcale nie muszą nas dotyczyć, o ile nie będziemy nadużywać alkoholu. Warto pamiętać także, że do prawidłowego funkcjonowania mózgu niezbędna jest m.in. witamina B1. Niekiedy dobrze jest pomyśleć o jej suplementacji.

Zobacz także